حساسیت به فرش ماشینی | از علائم تا راه های درمان

اگر در زمانی که در خانه حضور دارید، نمی‌توانید جلوی عطسه یا خارش بینی و گلوی خود را بگیرید، شاید به این دلیل است که فرش ماشینی تازه و مجلل شما، به غیر از دادن زیبایی و جلوه‌ تازه‌ای به منزلتان، تأثیراتی مشکل آفرین را نیز به‌همراه داشته است. واقعیت این است که هر بار بر روی یک فرش راه می‌روید، مقداری مواد حساسیت‌زا در هوا پراکنده می‌شود و این اتفاق، ممکن است در تمیزترین خانه‌ها نیز رخ بدهد.

مواد حساسیت‌زای فرش ماشینی از کجا می‌آیند؟

تحریک کننده‌های میکروسکوپی که در فرش شما زندگی می‌کنند، ممکن است از درون یا بیرون منزلتان به آن وارد شده باشند. تارهای ریز مو و پر حیوانات یا شوره سر آنها، کپک و گرد و خاک، همگی از مواردی هستند که حساسیت به فرش ماشینی را موجب می‌شوند. آلاینده‌ها از طریق کف کفش یا پنجره‌های باز نیز می‌توانند به خانه وارد شوند.

از سوی دیگر، تار و پود فرش و چسبی که برای کنار هم نگه داشتن آنها لازم است نیز واکنش‌های آلرژیک را در برخی افراد برمی‌انگیزند. در هر حال، اگر نمی‌توانید دلیلی برای خارش مداوم چشم‌ها و آبریزش بی‌وقفه بینی خود پیدا کنید، مقصر ممکن است فرش‌های نازنینتان باشند!

حساسیت به فرش ماشینی چه علائمی دارد؟

مواد حساسیت‌زایی که درون و بیرون از خانه وجود دارند، ناگزیر راه خود را به درون فرش‌ها می‌یابند. دلیل این موضوع آن است که درست مانند هر چیز دیگری درون اتمسفر زمین، این مواد نیز تحت تأثیر کشش جاذبه قرار می‌گیرند. در نهایت، این اتفاق باعث گیر افتادن مواد آلرژی‌زایی در زیر پای شما می‌شود که شامل موارد زیر هستند:

• موهای ریز، پرهای ریز و شوره سر حیوانات
• آلودگی‌ها
• بخش‌های میکروسکوپی حشرات
• گرد و خاک
• آلاینده‌های مربوط به مواد غذایی
• کپک

اگر نسبت به هر کدام از این موارد آلرژی داشته باشید، با راه رفتن بر روی فرش، آسم ناشی از حساسیت، درماتیت تماسی یا رینیت آلرژیک در شما بروز می‌کند. در ادامه، به شایع‌ترین علائم این واکنش‌های آلرژیک اشاره خواهیم کرد:

• خارش و آبریزش چشم و بینی
• عطسه
• تحریک و خارش گلو
• خارش و قرمزی پوست
• کهیر
• سرفه کردن
• خس‌خس سینه
• تنگی نفس
• دشواری در نفس کشیدن
• احساس فشار در قفسه سینه

آیا همه فرش‌ها دارای مواد حساسیت‌زا هستند؟

حتی اگر هر روز هم بر روش فرش خود جاروبرقی بکشید، باز هم مقدار زیادی مواد آلرژی‌زا در آن وجود خواهند داشت که درون و اطراف تار و پود لانه کرده و باعث بروز حساسیت به فرش ماشینی در شما و کودکانتان می‌شوند. با این حال، میزان این مواد حساسیت‌زا در فرش‌های مختلف، با هم تفاوت دارد و به همین علت در هنگام خرید فرش ماشینی باید این مورد را نیز در نظر داشته باشید. فرش‌های شگی یا پرز بلند، که دارای تارهای بلند و آزاد هستند، بهترین مکان برای پناه دادن این مواد به شمار می‌آیند. این‌گونه فرش‌ها فضای خوبی برای چسبیدن مواد آلرژی‌زا و رشد کپک‌ها را در اختیار آنها قرار می‌دهند.    

از سوی دیگر، فرش‌های دارای تراکم بالاتر، بافت‌های کوتاه‌تر و محکم‌تری داشته و فضای کمتری را برای پنهان شدن مواد حساسیت‌زا فراهم می‌کنند. با این حال، تصور نکنید گرد و خاک، آلودگی و کثیفی، اصلا در این فرش‌ها وجود ندارند!

انجمن‌های علمی مرتبط با آلرژی، مانند انجمن ریه آمریکا توصیه می‌کنند که برای مقابله با حساسیت به فرش ماشینی، از فرش کردن تمام قسمت‌های کف خانه پرهیز کرده و تنها قسمت‌هایی از کف را با قالیچه‌های قابل شست‌وشو یا کفپوش‌های سخت بپوشانید. توجه داشته باشید که کفپوش‌های سخت مانند لمینت، چوب یا کاشی، مأمن یا فضایی برای گیر افتادن مواد آلرژی‌زا نداشته و هر زمان که لازم بود، به‌راحتی شسته می‌شوند. با این وجود، اگر اعتقاد راسخی دارید که باید تمامی قسمت‌های خانه با فرش پوشانده شوند، ترجیح دادن فرش‌های دارای تراکم بالا به انواع شگی و پرز بلند، در کم کردن آلودگی‌های موجود کمک خواهد کرد.

چرا خود فرش نیز باعث بروز آلرژی در افراد مختلف می‌شود؟

موادی که در تولید فرش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند و همچنین ترکیبات آلی فراری که از خود استخراج می‌کنند، می‌توانند باعث بروز حساسیت به فرش ماشینی در افرادی شوند که نسبت به این مواد آلرژی دارند. این مواد قادرند که دستگاه تنفسی را به‌شکل منفی تحت تأثیر قرار داده یا علائم آسم ناشی از آلرژی را ایجاد نمایند.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید فرش‌ها از دو بخش تشکیل می‌شوند: قسمت پرز فوقانی که در معرض دید شماست و یک لایه زیربنایی که در پشت پرزها قرار دارد. موادی که در هر دوی این بخش‌ها به‌کار رفته اند، ممکن است واکنش‌های آلرژیک را در شما موجب شوند. لایه بالایی، معمولا از انواع الیاف طبیعی یا مصنوعی مانند پشم، نایلون، پلی‌استر، پلی‌پروپیلن یا نارگیل تشکیل می‌شود.

لفاف فرش از فوم اورتان پیوندی درست می‎شود که از بقایای بازیافت شده از قطعات خودرو، مبلمان و تشک به دست می‌آید. این موارد ممکن است حاوی تنوع گوناگونی از موادی که بالقوه آلرژی‌زا هستند، مانند فرمالدهید و استیرین باشند. به‌علاوه، فرش‌ها ممکن است میزان بالا یا پایینی از ترکیبات عالی فرار را داشته باشند. این ترکیبات در هوا متصاعد شده و با گذشت زمان پراکنده می‌شوند. هرچه بار این ترکیبات در یک فرش بیشتر باشد، سموم بیشتری در آن وجود خواهد داشت. در کنار مواد واقعی و آلرژی‌زایی که برای درست کردن فرش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، این ترکیبات آلی فرار نیز ممکن است حساسیت به فرش ماشینی در افراد را منجر شوند.

آیا می‌توان حساسیت به فرش ماشینی را درمان کرد؟

اگر به دلیل وجود فرش در خانه، مرتب دچار واکنش‌های آلرژیک مانند عطسه یا خارش بینی و چشم هستید، روش‌های درمانی زیر را برای مقابله با این حساسیت به‌کار بگیرید:

• استفاده از آنتی‌هیستامین‌های خوراکی

آنتی‌هیستامین‌هایی که بدون نسخه و آزاد در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند، معمولا به کاهش واکنش‌های آلرژیک کمک می‌کنند.

• استفاده از کرم‌های هیدروکورتیزون

استروئیدهای موضعی، می‌توانند علائم انواع درماتیت تماسی مانند کهیر و خارش را تسکین دهند.

• به‌کار گرفتن انواع روش‌های درمانی آسم

اگر به آسم مبتلا هستید، استفاده از اسپری‌های استنشاقی به شما کمک می‌کند تا حملات آسم را متوقف سازید. پزشک متخصص ممکن است به‌کار بردن اسپری پیش‌گیری، داروهای ضدالتهابی خوراکی یا نبولایزر را به شما توصیه کند.

• استفاده از ایمونوتراپی

تزریق‌هایی که برای مقابله با آلرژی انجام می‌شوند، در واقع این مشکل را درمان نمی‌کنند، اما برای به حداقل رساندن واکنش‌های آلرژیک در طول زمان، طراحی شده اند. اگر از حیواناتی مانند سگ، خرگوش یا گربه در خانه نگهداری می‌کنید، دریافت تزریقات ضد آلرژی می‌تواند یک گزینه مناسب برای شما باشد. در رابطه با حساسیت به فرش ماشینی، این تزریقات ممکن است در مقابل کپک، پر، آلودگی و گرد و خاک به‌شکلی موثر عمل کند.

در صورت بروز حساسیت به فرش ماشینی ، نکات زیر را به‌ خاطر داشته باشید.

اگر نسبت به موادی که در فرش شما وجود دارد، واکنش‌های آلرژیک نشان داده اید، طبعا جمع کردن فرش، بهترین و در بعضی موارد، راحت‌ترین گزینه است. با این حال، اگر نسبت به تحریک کننده‌هایی که درون فرش شما پنهانند حساس هستید، انجام کارهایی برای زدودن مواد آلرژی‌زا از خانه، می‌تواند بسیار کمک کننده باشد.

• دست کم یک بار در هفته، با دستگاهی که دارای راندمان بالای فیلتر ذرات ریز است، خانه را جاروبرقی بکشید. چنین فیلترهایی، مواد حساسیت‌زا را برداشته و گیر می‌اندازند و به همین دلیل این ذرات دیگر به هوا بازنمی‌گردند.
• اگر از حیوان خانگی نگهداری می‌کنید، مطمئن شوید که در هنگام جارو کشیدن، موهای حیوانات را نیز به‌خوبی تمیز کرده اید.
• رطوبت موجود در فضای خانه را به حداقل برسانید تا گرد و غبار و کپک قادر به تکثیر نباشند.
• چندین بار در سال، فرش‌های خود را با بخار تمیز کنید. اگر برایتان امکان‌پذیر باشد، انجام این کار به صورت ماهیانه در اولویت است. از وجود جریان هوای کافی برای خشک شدن سریع فرش‌ها مطمئن شوید.
• انداختن قالیچه‌های کوچک را جایگزین فرش کردن تمام قسمت‌های خانه کنید. این قالیچه‌ها می‌توانند به‌راحتی در آب داغ شسته شوند.
• از تکنیک‌های تمیزکاری عمقی برای دیگر پارچه‌های موجود در خانه، مانند روکش وسایل و پرده نیز استفاده کنید.
• در طول فصل‌های پر آلرژی و در روزهایی که گرد و خاک و آلودگی زیادی در هوا وجود دارد، پنجره‌ها را بسته نگه دارید.
• یک سیستم فیلتر هوا، که از فیلتر HEPA استفاده می‌کند، نصب کنید.

نتیجه گیری از حساسیت به فرش ماشینی

انواع مواد آلرژی‌زا مانند گرد و خاک و آلاینده‌ها می‌توانند در فرش‌های خانه شما گیر افتاده و باعث بروز واکنش‌های آلرژیک در خودتان یا دیگر اعضای خانواده شوند. فرش‌هایی که دارای پرزهای بلند هستند، مانند قالی‌های شگی، مواد تحریک کننده بیشتری را نسبت به فرش‌های دارای تراکم بالا در خود نگه می‌دارند. همچنین ممکن است که فرد نسبت به موادی که برای بافت فرش‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند، نیز واکنش نشان دهد.

در نهایت، اگر شما یا فرزندانتان به‌طور کلی دارای آلرژی یا آسم هستید، جمع کردن فرش‌ها احتمالا بهترین گزینه موجود برای خانواده شماست. صحبت کردن با یک متخصص آلرژی و استفاده از توصیه‌های او نیز در این زمینه بسیار مفید خواهد بود.

آیا شما هم با مسئله حساسیت به فرش ماشینی، مواجه شده اید؟ شما از چه راه‌حل‌هایی برای مقابله با این مشکل استفاده کرده اید؟